Overzicht

Amsterdam UMC en IKNL

Overlevingscijfers slokdarm- en maagkanker: meer duidelijkheid voor arts en patiënt

  • 12 mei 2023

De overlevingscijfers van slokdarm- en maagkanker zijn de laatste decennia gunstiger geworden. Toch profiteert niet iedere patiënt hiervan. Steven Kuijper (Amsterdam UMC) en Marieke Pape (IKNL) analyseerden in drie studies hoe dit zit.

Steven Kuijper en Marieke Pape
Beeld: Susanne Binkhorst (Kuijper) en Elizabeth Wattimena (Pape)

Door centralisatie, verbeterde diagnostiek, nieuwe technieken en behandelmethoden is de overleving voor patiënten met slokdarm- of maagkanker de afgelopen jaren verbeterd.

Maar voor wie precies? ‘We wilden, op basis van realworld-data, in kaart brengen hoeveel patiënten profiteren van de stijgende overlevingscijfers’, zegt Pape op de site van IKNL.

Niet-gemetastaseerde oesofagus- en maagcarcinoom

Kuijper bracht met collega’s de trends in overleving in kaart van patiënten met slokdarm- en maagkanker, waarbij de ziekte op het moment van diagnose niet was uitgezaaid. De resultaten werden gepubliceerd in International Journal of Cancer. Vanaf 2006 is de overleving van het bestcasescenario, representatief voor de beste 20 procent van de patiënten, jaarlijks met twaalf maanden gemiddeld toegenomen, terwijl voor de overige scenario’s de overlevingswinst schommelt tussen 1,5 en 0,2 maanden. Deze verschillen schrijven de onderzoekers vooral toe aan de fysieke conditie van de patiënt en tumorbiologie.

Gemetastaseerd carcinoom

Pape en collega’s publiceerden in Journal of the National Comprehensive Cancer Network een soortgelijke studie, alleen dan voor patiënten waarbij de ziekte op moment van diagnose al uitgezaaid was. Ook deze studie bracht verschillen aan het licht. Bij maagkanker steeg in de ‘bestcase’-groep de overleving van 15,9 naar 23,5 maanden, terwijl in de ‘worstcase’-groep geen verandering was. Bij de ‘bestcase’-groep van slokdarmkanker nam de overleving iets toe (van 17 naar 20 maanden), terwijl bij de ‘worstcase’-groep de gemiddelde overleving juist afnam (van 1 naar 0,7 maand).

Niet-gemetastaseerd met curatieve behandeling

In International Journal of Cancer publiceerde Pape met collega’s ten slotte een studie die de conditionele overleving in kaart bracht voor patiënten met niet-uitgezaaide slokdarm- en maagkanker die een in opzet curatieve behandeling ondergingen. Het bleek dat wanneer een patiënt na behandeling langer in leven blijft, de prognoses voor hem of haar gunstiger worden.