Overzicht

Merendeel HLA-immuuntherapieën werkt alleen in kleine subgroep wereldbevolking

  • 13 mei 2024

Doordat het eiwit HLA-A2 de meest voorkomende HLA-eiwitvariant is bij mensen met een Europese en Noord-Amerikaanse afkomst wordt in Europa en Amerika vooral onderzoek gedaan naar HLA-immuuntherapieën met patiënten die de HLA-A2 variant hebben. Dit zorgt voor bias, concludeert immunoloog dr. Ferenc Scheeren (LUMC). 

‘Er is binnen de onderzoekswereld al langer een besef dat er in de ontwikkeling van HLA-immuuntherapie een bias richting HLA-A2 ontstaat’, aldus Scheeren op de site van het LUMC. ‘Ons literatuuronderzoek onderbouwt dat.’

Een veelgebruikte methode binnen de immuuntherapie maakt gebruik van de unieke eigenschappen van het humaan leukocytantigeen (HLA). Van HLA-eiwitten zijn veel varianten; HLA-A2 komt slechts voor bij mensen met een Europese en NoordAmerikaanse afkomst. En zelfs binnen deze populaties heeft slechts 1 op de 2 personen deze variant. ‘Dat betekent dat het overgrote deel van de HLA-immuuntherapieën alleen zal werken in een kleine subgroep van de wereldbevolking. Zo kan tebentafusp, een immuuntherapie voor oogmelanoom, maar aan de helft van onze patiënten gegeven worden.’

Scheeren draagt naar aanleiding van zijn bevindingen een paar opties aan om bias te voorkomen: richt het onderzoek zo in dat meerdere HLA-varianten worden meegenomen. Of gebruik het onderzoek naar HLA-A2 als blauwdruk, zodat klinisch onderzoek met een andere variant versneld kan worden doorlopen. Een derde manier is om minder frequente HLA-varianten dezelfde status te geven als een zeldzame ziekte. Op die manier kan de effectiviteit van de therapie via een kortere route aangetoond worden. Bij zeldzame ziekten hoeft men namelijk geen uitgebreide klinische studies te doen, simpelweg omdat er onvoldoende patiënten zijn. ‘Ik wil voorkomen dat we ons pas over tien jaar realiseren dat we enkel therapieën hebben ontwikkeld voor mensen met een Europese of Noord-Amerikaanse afkomst.’

Scheerens onderzoeken zijn gepubliceerd in Nature en AACR Journals.