Anastrozol, letrozol en exemestaan als tweedelijns behandeling van het gemetastaseerde mammacarcinoom

  • 2 min.
  • BOM

Drie potente en selectieve aromatase-remmers hebben de plaats ingenomen van megestrolacetaat en/of de minder selectieve aromatase-remmer aminoglutethimide als de behandeling van keuze bij de tweedelijns hormonale behandeling bij postmenopausale vrouwen met gemetastaseerd mammacarcinoom. Anastrozole en letrozole zijn reversibele niet-steroïdale inhibitoren. Het derde middel, exemestane, is een irreversibele steroïdale aromatase inactivator. Er bestaat geen volledige kruisresistentie tussen steroïdale en niet-steroïdale aromatase-remmers.
Deze derde generatie aromatase-remmers is vergeleken met megestrolacetaat of aminoglutethimide in grote internationale multicentrische gerandomiseerde fase III-studies - (zie tabel). De remissiepercentages uitgedrukt als ‘complete + partiële remissie + stabiele ziekte langer dan 24 weken’ zijn niet significant verschillend tussen de derde generatie aromatase-remmers en megestrolacetaat (MA) of aminoglutethimide (AG). De duur van deze ‘clinical benefit’ (response plus stabiele ziekte) is bij letrozol-studies significant langer dan met MA of AG. De overleving is met exemestane langer dan met megestrolacetaat, met letrozole langer dan met amininoglutethimide en bij langere follow-up met anastrozole eveneens significant langer dan met megestrolacetaat (zie tabel).
De mediane tijd tot progressie is in al deze studies niet langer bij de patiënten die met de derde generatie aromatasearomataseremmers zijn aanzienlijk minder. In vergelijking met aminoglutethimide is er minder exantheem en somnolentie, in vergelijking met megestrolacetaat minder gewichtstoename. Megestrolacetaat werd wegens bijwerkingen significant vaker voortijdig gestaakt. De meest voorkomende bijwerkingen van de derde generatie aromatase-remmers die resteren, zijn opvliegers en misselijkheid.
De commissie BOM acht volgens de Paskwil-module de derde generatie aromatase-remmers geïndiceerd voor de tweedelijns hormonale behandeling bij postmenopausale patiënten met gemetastaseerd mammacarcinoom, vooral vanwege het gunstiger bijwerkingenprofiel.

Naschrift
Inmiddels komen de eerste resultaten ter beschikking van het gebruik van aromatase-remmers van de derde generatie bij de eerstelijnsbehandeling bij postmenopausale patiënten met gemetastaseerd mammacarcinoom. De publicatie van de uitgevoerde fase III-studies wordt afgewacht. Het gebruik voor deze indicatie en voor de adjuvante hormonale behandeling zullen op een later tijdstip worden besproken.

Paskwil-criteria 

Goed 

Exemestane
vs Megace

(Buzdar 1996) 
Anastrozole
vs Megace
(Kaufman 2000)
Letrozole
vs Megace

(Dombernowsky
1998)
 
Letrozole
vs AG

(Gershanovich
1998)
 
Palliatief           
  • Responskans

20%

       
  • Responsduur
6 w TTP      
  • TTP

6 w 

4,7 vs 3,8 =
1,1 mnd
4,9 = 4,9 mnd

5,6 vs 5,5 mnd =
0,1 mnd
3,4 vs 3,2 mnd =
0,2 mnd
Overleving          
  • Mediaan

6w 

mediane overleving 
niet bereikt
vs 28 mnd
27 vs 23 mnd =
4,0 mnd*
25 vs 22 mnd =
3 mnd (ns) 
28 vs 20 mnd =
8 mnd *p < 0,05
  • Na 1 jaar
20%         
           
Specifieke
bijwerkingen
         
  • Lethaal
nee  nee nee nee  
  • Acuut, ernstig
    (opname)
< 5% 

       
  • Chronisch
    (beperkend)

25 %
< 10%

       
           
Kwaliteit van leven          
  • Performance Status
> 20% geen verschil geen verschil geen verschil  
  • Respons
    WHO/Karnofski
verbetering

       
  • Stabiele PS,
    TTP-PS
> 6 w

       
           
Level of evidence

Een of meerdere 
fase-III-studie(s) 
of meta-analyse
ja

ja

ja

 
           
Kosten 
Medicijn per
behandeling
10 tabletten à 
ƒ 9,66 dus
ƒ 290,- per mnd
= ƒ 3510,- 
per jaar
idem


idem


idem


 

Derde generatie aromatase-remmers als tweedelijnsbehandeling van het gemetastaseerde mammacarcinoom