‘Onzinzorg’

Beeld: Jeroen van Kooten Fotografie

We leven in een wereld waarin we steeds meer begrijpen van het menselijk lichaam en we soms tot op moleculair niveau kunnen ingrijpen op het beloop van ziekteprocessen. Bovendien kunnen we processen in ons lichaam steeds beter en eleganter in beeld brengen. Hierdoor kunnen we gelukkig ook steeds meer betekenen voor de patiënten die voor ons in de spreekkamer zitten. In dit nummer van Medische Oncologie krijgt u een update van de ontwikkelingen binnen de diagnostiek van prostaatcarcinoom, de behandeling met PARP-remmers en het Center for Personalized Cancer Treatment.

Vaak denken we te weten waarom een behandeling werkt of zou moeten werken. Premature resultaten van nieuwe therapieën worden steeds sneller gepubliceerd, vaak zonder goede follow-up, en de roep om snelle registratie van veelbelovende nieuwe middelen neemt toe. Vaak leidt dit tot snelle implementatie van goede behandelingen, maar soms laat onze logica over beïnvloeding van ziekte ons in de steek en is de natuur toch weerbarstiger dan we willen. Een schrijnend voorbeeld van de implementatie van onzinnige (en potentieel schadelijke) zorg is de versnelde registratie van olaratumab in combinatie met doxorubicine voor gemetastaseerd wekedelensarcoom.

Prof. dr. Sjoerd Repping, kwartiermaker bij Zorginstituut Nederland, heeft als missie om een einde te maken aan ‘onzinzorg’ en is recentelijk in de media veel aan het woord geweest. U kunt in dit nummer lezen waarop Zorginstituut Nederland zijn standpunten op het gebied van oncologische behandelingen baseert. De uitdaging blijft natuurlijk de beoordeling van behandelingen voor patiënten met een zeldzame aandoening waarvoor evidence uit fase III-studies nooit zal komen. Een nog grotere uitdaging volgt als de uitspraak van het Zorginstituut niet strookt met het standpunt van de beroepsgroep.

De afgelopen algemene ledenvergadering stond in het teken van kwaliteit en kwaliteitsverbetering. Initiatieven om de zorg te verbeteren, zoals het ontwikkelen van expertpanels en het opzetten van regionale netwerken, zijn minstens zo belangrijk als de implementatie van nieuwe middelen. Initiatieven van intrinsiek gemotiveerde professionals moeten echter niet worden gefrustreerd door de regelzucht die in de zorg is geslopen. U kunt natuurlijk altijd emigreren, maar of het gras bij de buren nou zoveel groener is?

Namens de redactieraad,